بحران مشروعیت نظام سیاسی افغانستان
قسمت ششم : عزیز احمد بارز / پژوهشگر حقوق وعلوم سیاسی
انتخابات پارلمانی سال ۱۳۸۸
مقدمه :
انتخابات به شکل امروزی برای اولین بار در ۵ جولای سال ۱۹۴۵ در انگلستان دایر گردید ؛ نتایج انتخابات دربعضی نهاد ها تا ۱۲ جولای ۱۹۴۵ به تاخیر(۱) افتاد و حزب کارگربا بدست آوردن ۶۰۳ کرسی برنده این انتخابات بود بدین ترتیب بریتانیا با داشتن این ریکارد اولین برگزار کننده انتخابات که مهم ترین رکن دموکراسی محسوب میگردد در جهان میباشد. انتخابات جریانی رسمی است که هر گام آن از پیش تو سط قانون تعیین شده می باشد. انتخابات راه را برای تصمیم گیری مردم یا بخشی از مردم است که شخص یا اشخاصی را برای مقام، پست یا مسولیتی ؛ برای مدتی معلوم با استعمال رای خود به صندوقهای انتخاباتی برمی گزینند (۲ ) هدف اصلی از انتخابات سهم گرفتن در پروسه سیاسی است که مولود نظام مردم سالار میباشد انتخابات جهت اشتراک و تمثیل اراده عمومی از مجری استعمال رای وگزینش نمایندگان مردم بهترین گزینه میباشد که به آن دموکراسی نمایندگی ( ۳ ) می گویند.
شرایط وانواع انتخابات :
انتخابات انواع گوناگون دارد. هر رای دهنده ممکن است فقط به یک نامزد رای بدهد به چند نفر یا نامزد را به ترتیب شایستگی در لست قرار دهد. در بعضی کشورهای دارای نظام توتالیتر (تمامیتخواه)، انتخابات هایی صورت گرفته است که در آنها صرف نام یک نامزد( شخص حاکم) در ورقه ی رای نوشته شده است. در چنین مواردی رای دهنده باید به همان یک نامزد رای دهد یا رای خود را استعمال نکند . چنین انتخاباتی، «انتخابات» به معنای رایج کلمه نیست.
در کشور های پسا بحران مانند افغانستان که حاکمان به وجود خارجی قانون بی باور اند نه تنها انتخابات بل با همه ای مولفه های آزادی ودموکراسی بازی ابزاری می نمایند. شرایط موسمی ووضعیت هوا و حوادث طبعی می تواند برای کشور های فقیر وناتوان چالش زا تر باشد حتی گاهی به سبب هوای نا مناسب یا حوادث طبعی بر خلاف قانون عمل شده است در چنین شرایطی باید قانونگذار این مسایل را پیشبینی نموده ودر نظر بگیرد. موجودیت احزاب سیاسی که مردم سالاری ؛ دموکراسی ؛ ارزش های جامعه مدنی وحقوق بشر رااحترام بگذارد میتواند در پروسه های ملی مانند انتخابات باور های عمومی وسطح اشتراک عمومی و معلومات را ازدیاد ببخشد که افغانستان تا کنون ازچنین نهاد ها ی موثر متاسفانه کم بهره است. نهاد های ملی و انستیتیوت های مستقل مانند کمسیون مستقل انتخابات به نیروی بشری متخصص ؛ پاک وبا وجدان که منافع ملی در صدر اجراات خویش قرار دهد نیازمد است که رای مردم را تا جایگاه اصلی آن پاسداری نموده و اعتماد ملی را احیا ء ویا حفظ نماید . در پروسه های ملی مانند انتخابات نباید هیچ یک از مراجع دولتی وغیر دولتی حق دخالت واعمال نفوس داشته باشند اگر به مراجع غیر از انستیتوت های تثبیت شده قانون مجال داده شود تا در پروسه انتخابات دخالت نمایند سرنوشت همان میشود که ما شاهد روسایی وبحران ناشی از آن در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ تهران ( ۴) وکابل (۵) وانتخابات ۱۳۸۹ پارلمانی افغانستان بودیم.
قسمت ششم : عزیز احمد بارز / پژوهشگر حقوق وعلوم سیاسی
انتخابات پارلمانی سال ۱۳۸۸
مقدمه :
انتخابات به شکل امروزی برای اولین بار در ۵ جولای سال ۱۹۴۵ در انگلستان دایر گردید ؛ نتایج انتخابات دربعضی نهاد ها تا ۱۲ جولای ۱۹۴۵ به تاخیر(۱) افتاد و حزب کارگربا بدست آوردن ۶۰۳ کرسی برنده این انتخابات بود بدین ترتیب بریتانیا با داشتن این ریکارد اولین برگزار کننده انتخابات که مهم ترین رکن دموکراسی محسوب میگردد در جهان میباشد. انتخابات جریانی رسمی است که هر گام آن از پیش تو سط قانون تعیین شده می باشد. انتخابات راه را برای تصمیم گیری مردم یا بخشی از مردم است که شخص یا اشخاصی را برای مقام، پست یا مسولیتی ؛ برای مدتی معلوم با استعمال رای خود به صندوقهای انتخاباتی برمی گزینند (۲ ) هدف اصلی از انتخابات سهم گرفتن در پروسه سیاسی است که مولود نظام مردم سالار میباشد انتخابات جهت اشتراک و تمثیل اراده عمومی از مجری استعمال رای وگزینش نمایندگان مردم بهترین گزینه میباشد که به آن دموکراسی نمایندگی ( ۳ ) می گویند.
شرایط وانواع انتخابات :
انتخابات انواع گوناگون دارد. هر رای دهنده ممکن است فقط به یک نامزد رای بدهد به چند نفر یا نامزد را به ترتیب شایستگی در لست قرار دهد. در بعضی کشورهای دارای نظام توتالیتر (تمامیتخواه)، انتخابات هایی صورت گرفته است که در آنها صرف نام یک نامزد( شخص حاکم) در ورقه ی رای نوشته شده است. در چنین مواردی رای دهنده باید به همان یک نامزد رای دهد یا رای خود را استعمال نکند . چنین انتخاباتی، «انتخابات» به معنای رایج کلمه نیست.
در کشور های پسا بحران مانند افغانستان که حاکمان به وجود خارجی قانون بی باور اند نه تنها انتخابات بل با همه ای مولفه های آزادی ودموکراسی بازی ابزاری می نمایند. شرایط موسمی ووضعیت هوا و حوادث طبعی می تواند برای کشور های فقیر وناتوان چالش زا تر باشد حتی گاهی به سبب هوای نا مناسب یا حوادث طبعی بر خلاف قانون عمل شده است در چنین شرایطی باید قانونگذار این مسایل را پیشبینی نموده ودر نظر بگیرد. موجودیت احزاب سیاسی که مردم سالاری ؛ دموکراسی ؛ ارزش های جامعه مدنی وحقوق بشر رااحترام بگذارد میتواند در پروسه های ملی مانند انتخابات باور های عمومی وسطح اشتراک عمومی و معلومات را ازدیاد ببخشد که افغانستان تا کنون ازچنین نهاد ها ی موثر متاسفانه کم بهره است. نهاد های ملی و انستیتیوت های مستقل مانند کمسیون مستقل انتخابات به نیروی بشری متخصص ؛ پاک وبا وجدان که منافع ملی در صدر اجراات خویش قرار دهد نیازمد است که رای مردم را تا جایگاه اصلی آن پاسداری نموده و اعتماد ملی را احیا ء ویا حفظ نماید . در پروسه های ملی مانند انتخابات نباید هیچ یک از مراجع دولتی وغیر دولتی حق دخالت واعمال نفوس داشته باشند اگر به مراجع غیر از انستیتوت های تثبیت شده قانون مجال داده شود تا در پروسه انتخابات دخالت نمایند سرنوشت همان میشود که ما شاهد روسایی وبحران ناشی از آن در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ تهران ( ۴) وکابل (۵) وانتخابات ۱۳۸۹ پارلمانی افغانستان بودیم.
+ نوشته شده در یکشنبه شانزدهم مرداد ۱۳۹۰ ساعت 8:52 PM توسط عزیز احمد بارز
|
دکتر عزیز احمد بارز؛ دپلومات سابق مقیم اکسفورد. در ماه مارچ ۲۰۲۰ پایان نامه دکترای خویش را در دانشگاه ملی تاجکستان دفاع نمود؛ عنوان رساله (تحول شکل اداره دولت در افغانستان ۱۹۱۹-۲۰۱۴) است، مقالات ودیدگاه های من در مطبوعات وتارنامه های افغانستان نشر میشوند.